Trong bối cảnh chuyển đổi số và sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), không gian mạng đã trở thành một mặt trận tư tưởng - văn hóa đầy thách thức. Trí tuệ nhân tạo đang trở thành vũ khí để các thế lực thù địch lợi dụng nhằm thực hiện âm mưu chuyển hóa nhận thức, đặc biệt nhắm vào đoàn viên, thanh niên thông qua chiêu trò tẩy não hết sức tinh vi, nguy hiểm.
Trí
tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence-AI) đã, đang và sẽ mở ra những cơ hội
cũng như thách thức đối với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Sức
mạnh AI có thể được sử dụng để tăng cường hiệu quả truyền thông, quản lý và
định hướng tư tưởng. Tuy nhiên, đi liền với cơ hội là nguy cơ khi các thế lực
thù địch, phản động lợi dụng AI để “nâng cấp” các thủ đoạn phá hoại nền tảng tư
tưởng của Đảng. Thực tế đó đặt ra phải triển khai các biện pháp ứng phó phù hợp
nhằm tận dụng cơ hội cũng như phòng ngừa mặt trái từ AI, qua đó góp phần bảo vệ
vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Với
sức mạnh vượt trội trong xử lý thông tin và cá nhân hóa trải nghiệm, AI đang bị
các đối tượng thù địch lợi dụng như một vũ khí nguy hiểm để phục vụ các mưu đồ
chính trị. Bằng cách tận dụng thuật toán AI phân tích hành vi người dùng, chúng
tạo ra nội dung độc hại ngụy trang dưới dạng giải trí, dễ dàng thu hút những
người còn thiếu kinh nghiệm phân biệt thông tin.
Các
ứng dụng AI cung cấp giải pháp tức thời, từ bài giải bài tập đến nội dung sáng
tạo khiến thanh niên phụ thuộc và mất khả năng tư duy độc lập, dẫn đến lười
biếng tư duy và thiếu động lực học tập. Đồng thời, các trò chơi hoặc nội dung
giải trí độc hại được AI tạo ra khiến thanh niên chìm đắm trong thế giới ảo, xa
rời thực tế, làm suy giảm ý chí rèn luyện, khiến thanh niên trở nên thụ động,
không còn khát vọng cống hiến cho xã hội.
Theo
nghiên cứu của các cơ quan chức năng, ở Việt Nam hiện nay, các tin giả trên
mạng chủ yếu được tạo ra bởi một số phần tử phản động và những cá nhân cơ hội
chính trị, cực đoan chống đối. Một số tin giả khác được tạo ra bằng cách sử
dụng các “robot mạng” (còn gọi là “bots”) có sử dụng công nghệ AI. Những tin
giả này được tự động tán phát vào các nhóm phản động, sau đó lan rộng ra các
hội nhóm khác, tạo ra một lượng lớn tin giả trong thời gian ngắn. Nhiều tin giả
được lan truyền thông qua các “tài khoản con rối” (tài khoản giả mạo được tạo ra
bởi AI), làm cho người dùng internet không biết được số lượng thực sự và danh
tính của những người chia sẻ thông tin trên mạng. Gần đây, các thế lực thù địch
còn lợi dụng một số phần mềm AI như “photoshop giọng nói” hoặc “kỹ thuật chỉnh
sửa video” để chỉnh sửa nội dung phát biểu của các nhân vật, thậm chí làm giả
hoàn toàn một video clip để tạo ra các câu chuyện không đúng sự thật phục vụ
các mục đích chống phá Đảng, Nhà nước ta.
Thủ
đoạn tinh vi hơn là các thế lực thù địch lợi dụng AI để thu thập dữ liệu thông
tin cá nhân, từ đó điều hướng thông tin và thao túng tâm lý người dùng. Đây là
thủ đoạn hết sức nguy hiểm vì nó đã và đang được các thế lực thù địch tiến hành
một cách thường xuyên, liên tục nhằm tạo hiệu ứng “mưa dầm thấm lâu”. Theo các
chuyên gia công nghệ, hiện nay, tất cả hoạt động trên không gian mạng như bài
đăng, lượt thích, bình luận, thời gian tương tác... đều trở thành dữ liệu để
các nền tảng thu thập. Trên cơ sở dữ liệu đó, AI hoàn toàn có thể “vẽ được chân
dung chi tiết của mỗi cá nhân”, hình thành sự hiểu biết về người dùng. Từ những
tri thức này, hệ thống AI sẽ học và hiểu người dùng cả trong ngắn và dài hạn.
Khi biết được tư duy, định hướng của người dùng thì việc định hướng thông tin
(gửi các thông tin, thông điệp phù hợp với từng cá nhân), hay tập hợp lực lượng
“những người có chung quan điểm” để phục vụ mục đích nào đó càng trở nên dễ
dàng hơn.
Đây
là chiêu trò tinh vi, là một công cụ quan trọng trong chiến lược “diễn biến hòa
bình” của các thế lực thù địch nhằm lật đổ chế độ chính trị ở nước ta mà không
cần sử dụng vũ lực, thông qua việc tác động vào tư tưởng, nhận thức và niềm tin
của thế hệ trẻ nhằm đào tạo mầm mống chống đối, phá hoại từ bên trong, làm suy
yếu nền tảng chính trị của đất nước. Trên cơ sở nhận diện đúng âm mưu, thủ đoạn
của các thế lực thù địch, phản động lợi dụng AI để chống phá Đảng, Nhà nước,
chúng ta cần triển khai những giải pháp khoa học, đồng bộ nhằm phòng ngừa, khắc
phục những mặt trái của AI để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Trong
bối cảnh hiện nay, việc xây dựng các văn bản pháp luật, khung pháp lý về giám
sát và quản lý AI ở nước ta cần đáp ứng các yêu cầu vừa phải bảo đảm duy trì
kiểm soát, kiểm duyệt nội dung thông tin phù hợp định hướng, thuần phong mỹ
tục, vừa phải tạo ra không gian đủ rộng để doanh nghiệp phát triển. Theo đó,
thực hiện các biện pháp như: Yêu cầu nhà cung cấp nền tảng phải đăng ký dịch vụ
và tiến hành đánh giá an ninh trước khi sản phẩm được tung ra thị trường; bắt
buộc dán nhãn trên nội dung do AI tạo ra; sử dụng dữ liệu hợp pháp để huấn
luyện mô hình AI và cung cấp thông tin khi cơ quan chức năng yêu cầu; cấm sử
dụng các nội dung kích động lật đổ chính quyền và chế độ cũng như vi phạm quyền
riêng tư; quyền yêu cầu các đơn vị cung cấp dịch vụ loại bỏ nội dung bất hợp
pháp và ngăn chặn việc tán phát thông tin xấu độc.
Các
cơ quan báo chí, truyền thông cần chủ động cập nhật các thông tin về sự phát
triển của AI trên thế giới, nhất là những cảnh báo về mặt trái của AI; tăng
cường phối hợp với các đơn vị, tổ chức chuyên trách trong nước về chống tin
giả, từ đó xây dựng hệ thống các chương trình, nội dung tuyên truyền, phân tích
và làm rõ các chiêu trò, thủ đoạn lợi dụng AI để tạo và lan truyền tin giả, tin
sai trái, xuyên tạc. Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí, truyền thông quan tâm
tuyên truyền, định hướng, trang bị cho công chúng, cộng đồng mạng những kiến
thức, kinh nghiệm cần thiết để tự bảo vệ thông tin cá nhân; nâng cao tinh thần
cảnh giác trước những thông tin xấu độc, ứng phó hiệu quả với những thách thức
đến từ AI nói chung, âm mưu, thủ đoạn lợi dụng AI chống phá nền tảng tư tưởng
của Đảng của các thế lực thù địch, phản động nói riêng.
Nhận
thức rõ điều đó, chúng ta vừa tận dụng những tiến bộ, lợi ích, vừa chủ động
phòng ngừa những mặt trái của AI; đồng thời tỉnh táo nhận diện, kiên quyết đấu
tranh với các âm mưu, thủ đoạn lợi dụng AI để chống phá Đảng, Nhà nước và chế
độ XHCN, qua đó góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản
Việt Nam.
Đăng nhận xét