Tin giả như một loại virus độc hại, nó xâm nhập, gây rối dư luận, gây rối lòng tin, thậm chí làm khủng hoảng niềm tin...
Thông
tin bịa đặt không phải đến bây giờ mới xuất hiện trong đời sống xã hội. Tuy
nhiên, trong điều kiện công nghệ mới, phương thức truyền tin, nhất là mạng xã
hội phát triển sâu rộng thì tin giả càng thêm đất sống.
Tin
giả như một loại virus độc hại, nó xâm nhập, gây rối dư luận, gây rối lòng tin,
thậm chí làm khủng hoảng niềm tin. Các thế lực phản động, thù địch và cơ hội
chính trị lợi dụng điều này để xuyên tạc, kích động chống phá hòng gây mất ổn
định đất nước ta. Vì thế, phải đấu tranh mạnh mẽ để loại bỏ mối hiểm họa thật
sự này.
1.
Tin giả, trong từ điển tiếng Anh và truyền thông quốc tế sử dụng gọi là fake
news. Bản thân nó có nghĩa để chỉ tin rác, tin giả mạo được tuyên truyền nhằm
cố ý lừa bịp người khác.
Ở
Việt Nam, trong đời sống dân gian, loại tin đó được gọi nôm là “tin vịt”. Tin
này dứt khoát không bao giờ đúng với thực tế, nó được đưa ra để nhằm đánh lừa,
tạo sự hiểu sai về một vấn đề, sự kiện nào đó.
Đáng
tiếc, tin giả giờ đây không chỉ được lan truyền miệng từ người này sang người
kia mà thông qua các hiệu ứng truyền thông, mạng xã hội, nó lan truyền với tốc
độ chóng mặt. Vì là tin bịa đặt, nên nó được cường điệu cho nên hàm chứa sự ly
kỳ, hấp dẫn, dễ đánh vào xúc cảm, tâm lý của những người mà độ “hóng” cao.
Thật
buồn khi có những cán bộ, đảng viên lại không phân tích đúng, sai, cả hữu ý và
vô tình bị dòng tin ấy cuốn đi. Chính vài người thân của tác giả bài viết này,
trước một vụ việc diễn ra cách đây không lâu về cái chết của một quân nhân, đã
thường xuyên lên mạng, xem, đọc các bài viết xuyên tạc sự thật về kết quả xử lý
của các cơ quan chức năng. Xem xong thì khẳng định như đinh đóng cột là đã cách
chức ông tướng nọ, bỏ tù ông đại tá kia...Bằng rất nhiều cách, kiên trì giải
thích, thuyết phục thì họ mới nhận ra rằng mình... tin sai!
Phải
nói rằng, những thế lực xấu đã rất kỳ công trong việc cắt ghép, dàn dựng nên
những hình ảnh có trong hàng chục clip, video ấy. Các thế lực phản động, thù
địch và cơ hội chính trị thì ra sức lợi dụng điều đó để tiếp tục xuyên tạc,
kích động chống phá hòng gây mất ổn định đất nước ta.
Bằng
thủ đoạn không nói cho có, có nói cho thật nhiều, nói nhiều ắt phân vân, ngả
nghiêng và nói mãi sẽ có người tin. Có thể nói, âm mưu, thủ đoạn này không mới
nhưng nó rất có tác dụng. Các bằng chứng nghiên cứu khoa học cho thấy, sai lệch
niềm tin do tiếp nhận tin giả giống như dịch bệnh lây lan. Khi cá nhân chia sẻ
tin giả cũng đồng nghĩa với “lây truyền” niềm tin độc hại.
Ở
Việt Nam, tin giả ngày càng xuất hiện nhiều và bỗng dưng trở thành một phần
trong xã hội. Chỉ riêng tháng 10 vừa qua, khi chúng ta bước sang giai đoạn mới
thích ứng an toàn, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 đã có tới 200.000 tin, bài
viết giả mạo, tiêu cực xuyên tạc Nghị quyết 128 của Chính phủ “thất bại toàn
diện”; rằng người lao động không được hỗ trợ; bịa đặt Bộ Y tế “ép buộc” trẻ em
tiêm vaccine nhằm thu lợi bất chính...
Các
nước trên thế giới cũng vấp phải nạn tin tức giả mạo, xuyên tạc. Ông Tedros
Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra cảnh
báo “Tin giả lan nhanh và dễ dàng hơn cả virus, nhưng mức độ nguy hiểm thì
không hề thua kém”.
2.
Trên thực tế, tin giả không chỉ chiến thắng tâm lý hiếu kỳ, tò mò của độc giả
mà nó còn làm suy yếu các phương tiện truyền thông. Tin giả không chỉ hướng lái
sai lệch một bộ phận xã hội mà còn “dắt mũi” cả một số phóng viên, cơ quan báo
chí. Tin chưa được kiểm chứng từ cá nhân trên Facebook, Zalo... nhưng có những
báo mạng vẫn "nhanh tay" biến thành sản phẩm báo chí.
Thiết
nghĩ, để bảo đảm tính kịp thời, hiệu quả trong nhận diện, phòng ngừa, đấu tranh
mạnh mẽ, hiệu quả với nạn tin giả cũng như giảm thiểu tác động xã hội của nó,
cần có sự vào cuộc mạnh mẽ, liên thông của các cơ quan chức năng. Cần phải có
cơ chế phối hợp chặt chẽ nhưng linh hoạt, vận dụng nghiêm khắc chế tài, luật
pháp để xử lý nghiêm mọi cá nhân, tổ chức tung tin giả.
Tại
Hội nghị công tác công an trong phòng, chống dịch ngày 11-10-2021, Bộ Công an
cho biết đã chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tăng cường nắm, kiểm soát
tốt tình hình trên không gian mạng; xử phạt hành chính hơn 150 đối tượng đăng tải
tin giả, sai sự thật; ngăn chặn, yêu cầu gỡ bỏ 10.944 tin, bài viết, video chứa
thông tin xấu độc.
Con
số trên cho thấy, tin giả giống như rác rưởi hằng ngày làm bẩn nhà, bẩn phố, mà
rác thì phải quét, quét rồi nó lại có, cho nên phải quét thật mạnh, thường
xuyên, liên tục thì mới mong nhà luôn luôn sạch.
Luật
pháp đã có những quy định chặt chẽ, tất yếu Nhà nước phải can dự để chống lại
tin giả, đòi hỏi bộ máy quyền lực phải liêm chính, hiệu năng.
Tuy
nhiên, vấn đề truyền thông đến cộng đồng phải được đặt lên hàng đầu. Một nguyên
tắc vô cùng quan trọng trong xử lý tin giả đó là phải nhanh chóng cung cấp cho
công chúng những thông tin đúng đắn, chính thống. Càng là những thông tin mà
công chúng còn nghi ngờ, mơ hồ thì càng phải tăng cường cung cấp thông tin đúng
để họ hiểu đúng.
Tiến
sĩ Yeung Yong Uhm, chuyên gia truyền thông Hàn Quốc trong hội thảo khoa học
quốc tế về quản trị khủng hoảng thông tin trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đã
nhấn mạnh tính minh bạch và thời điểm công bố thông tin. Thông tin trung thực
và thông tin chính thống phải đến sớm, nhanh nhất có thể với người dân. Tiếc
rằng, thực tế hiện nay “tin giả đi được 2/3 trái đất thì tin thật mới chạy
theo”.
3.
Tin giả nhưng hiểm họa lại thật. Tin giả thực sự là một loại virus độc hại, tác
động xấu đến nhận thức, hành vi cá nhân, từ đó làm ảnh hưởng đến an ninh, an
toàn xã hội.
Trước
khi Nhà nước “điều trị” bệnh này, mỗi cá nhân cần tự mình có trách nhiệm sàng
lọc, tiếp nhận thông tin trung thực, phủ nhận thông tin xuyên tạc, giả mạo để
cuộc sống ngày càng tươi đẹp.
QĐND
Đăng nhận xét