Phản biện xã hội (PBXH) là sự tham gia của cá nhân, các tổ chứcvề một vấn đề, chủ trương, chính sách nào đó của Đảng, Nhà nước nhằm làm cho chủ trương, chính sách đó đầy đủ, đúng đắn, hoàn thiện hơn trong thực tiễn, đáp ứng nhu cầu xã hội, tạo nên sự đồng thuận, phục vụ tốt hơn những vấn đề quốc kế, dân sinh.
PBXH
thể hiện rõ trong việc nêu ý kiến góp ý, bổ sung, những vấn đề chưa tán thành
của người dân đối với những chủ trương, chính sách, quyết định, phán quyết...
của các cơ quan Đảng, Nhà nước, các tổ chức, cơ quan, đoàn thể từ Trung ương
đến địa phương. Mục đích của PBXH là làm sáng tỏ bản chất của vấn đề, chỉ ra
những ưu điểm, hạn chế, những điểm chưa hợp lý, bất cập của những chủ trương,
chính sách, phán quyết, quyết định đó. Như vậy, bản chất của PBXH là thực hành
dân chủ, góp phần bổ sung, sửa chữa những khiếm khuyết, tồn tại, những sai sót,
đem lại những lợi ích chính đáng, hợp pháp, thúc đẩy sự phát triển của xã hội.
PBXH có ý nghĩa chính trị sâu sắc, phản ánh mối quan hệ giữa Nhà nước với nhân
dân và hơn thế, nó thể hiện sâu sắc dân chủ XHCN, bản chất Nhà nước pháp quyền
XHCN - quyền lực thuộc về nhân dân. PBXH tập hợp sức sáng tạo và trí tuệ của
các giai tầng, tạo nên sức mạnh nội lực để giải quyết các vấn đề xã hội, là sự
thể hiện dân chủ hóa đời sống xã hội, một mặt còn là thước đo trình độ phát
triển, trình độ văn minh Nhận thức đầy đủ ý nghĩa, vai trò của PBXH, Đảng và
Nhà nước ta luôn trân trọng lắng nghe và tiếp thu những ý kiến phản biện của
các tầng lớp nhân dân. Điều đó được thể hiện rõ trong quá trình xây dựng Hiến
pháp, hệ thống luật, các cơ chế, chính sách về các vấn đề trong đời sống xã
hội.
Tuy
nhiên, cùng với sự đóng góp thiết thực, có ý thức xây dựng của các tầng lớp
nhân dân thì một số thành phần đã lợi dụng PBXH để thực hiện âm mưu chống phá
Đảng, Nhà nước, chế độ và nhân dân ta.
Trong
âm mưu thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự
chuyển hóa”, các đối tượng lợi dụng quyền tự do ngôn luận, lợi dụng PBXH để tập
hợp lực lượng chống đối chính trị, thúc đẩy sự đối kháng trong xã hội, tạo các
lực lượng đối lập, nhân danh phản biện để phản đối, chống đối các chủ trương,
đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta. Âm mưu của các thế lực thù địch
là bác bỏ chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh – nền tảng tư tưởng của
Đảng Cộng sản Việt Nam, tiến tới xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ
XHCN ở Việt Nam. Đặc biệt là trước và trong quá trình tổ chức đại hội nhiệm kỳ
của Đảng, các kỳ bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp, các thế lực thù địch, phản động
càng chống phá quyết liệt.
Trong
thời gian qua, trên mạng xã hội có không ít người tự cho mình là người “phản
biện”, có tư tưởng “tiến bộ”, lấy danh nghĩa PBXH để nêu những ý kiến về các
chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, từ những vấn đề lớn của
đất nước đến các chính sách, quyết sách cụ thể ở các bộ, ngành, địa phương. Họ
đưa ra ý kiến với những cách thức như viết các “thư ngỏ”, “kiến nghị” gửi các
cấp, các ngành, gửi các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và đăng tải trên mạng
xã hội, blog, web[1]site cá nhân… Họ trả lời phỏng vấn của các đài, báo nước
ngoài với nội dung xuyên tạc chủ trương, đường lối lãnh đạo của Đảng, sự quản
lý của Nhà nước, thổi phồng, bôi lem những tồn tại, hạn chế của đời sống xã
hội. Trên cơ sở nêu vài nội dung mang tính phản biện nhưng lại thể hiện bằng
ngôn ngữ miệt thị, chửi bới, công kích, bóp méo sự thật nên về thực chất là lợi
dụng để xuyên tạc, chống phá chứ không còn ý nghĩa phản biện. Một số người tự
xưng là “nhà lý luận” còn lợi dụng PHXH để kích động, tuyệt đối hóa tự do, dân
chủ, rằng chúng ta đang xây dựng một xã hội “thiếu không gian tự do”, “tự do là
không chính trị”, “dân chủ hóa, giải phóng con người là chiếc chìa khóa vạn
năng”...
Ở
đây, khái niệm tự do đã bị hiểu theo nghĩa không còn tổ chức, không còn quy tắc,
văn hóa, pháp luật, nghĩa là không còn gì ràng buộc. Và họ vội vã kết luận mang
tính quy chụp, rằng nguyên nhân trì trệ về kinh tế là do trì trệ về chính trị,
nguyên nhân các tồn tại, yếu kém là “do độc Đảng”! Như vậy, bằng con đường tiếp
cận sai trái, họ đã đổ lỗi cho chế độ chính trị của Việt Nam, đổ lỗi cho Đảng,
hướng lái quan điểm, tâm lý người dân để gây mâu thuẫn, kích động chống phá.
Thử hỏi, ở mọi quốc gia, dân chủ đều phải gắn với kỷ cương, xã hội sẽ như thế
nào nếu tự do, dân chủ một cách vô nguyên tắc, phi pháp luật? Thực tế đã cho
thấy, không thể áp dụng một cách máy móc kiểu “tự do”, “dân chủ” ở nước này
sang nước khác do những đặc điểm riêng về lịch sử xã hội, kinh tế, chính trị,
văn hóa, trình độ nhận thức của người dân.
Nguy
hiểm hơn, một số trường hợp sau khi rời các vị trí, chức vụ trong Đảng, Nhà
nước thì vì tư lợi hẹp hòi, vì động cơ xấu, họ lại lợi dụng danh nghĩa phản
biện để đưa ra những quan điểm trái khoáy, lấy cớ góp ý với Đảng, Nhà nước mà
mục đích chính là nhằm làm mất niềm tin trong nhân dân, chia rẽ mối đoàn kết
trong nội bộ. Đã có không ít vụ việc lấy danh nghĩa PBXH, họ đã đưa lên báo chí
nước ngoài hoặc mạng xã hội nội dung không đúng sự thật, thiếu công tâm, phản
biện sai lệch, kéo theo nhiều hậu quả khôn lường, ảnh hưởng đến tình hình an
ninh, trật tự, gây hoang mang dư luận. Mục đích của những trường hợp trên nhằm
thu hút sự chú ý của người đọc đối với những bài viết của họ và tấn công trực
diện vào các chủ trương, đường lối, chính sách, uy tín của Đảng và Nhà nước,
phủ nhận tất cả những thành quả mà đất nước đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Thậm chí tung ra các bài viết, bình luận bằng các ngôn từ cay độc, vô văn hóa,
vô đạo đức…
Rõ
ràng, PBXH nếu được thực hiện một cách có hiệu quả có thể giúp điều chỉnh xã
hội từ vi mô tới vĩ mô, làm cho các chủ trương, chính sách ngày càng hoàn
thiện, đem lại hiệu quả tốt hơn. PBXH là biểu thị cho tính dân chủ của xã hội.
Nhưng nếu lợi dụng PBXH để kích động, thổi phồng, xuyên tạc nhằm gây nhiễu loạn
thông tin, gây ra sự ngộ nhận, nhầm lẫn trong dư luận khiến nhiều người hiểusai
về hiện tình đất nước, hiểu sai về Đảng, Nhà nước thì hành vi đó là phá hoại,
cần phải đấu tranh, loại trừ.
PBXH
không chỉ là sự phân tích, chỉ ra những khiếm khuyết của các chủ trương, chính
sách về các vấn đề xã hội mà thông qua PBXH, khi tạo được sự góp ý, hoàn thiện,
nó còn là sự thể hiện đồng thuận xã hội, sự khuyến khích, cổ vũ của xã hội với
những chủ trương, chính sách đúng đắn, hợp lòng dân. Chính vì vậy, làm tốt công
tác PBXH sẽtạo được sức mạnh to lớn cho các phong trào hành động cách mạng.
Để
PBXH đem lại hiệu quả, ý nghĩa tích cực phải dựa trên nền tảng tri thức, thái
độ khách quan, lấy lợi ích của cộng đồng làm mục đích hướng đến. Nếu không,
PBXH sẽ dễ chỉ là ý kiến chủ quan, cảm tính và phiến diện, thậm chí cực đoan,
không đóng góp với tiến trình phát triển của xã hội, của đất nước.
Mỗi
người dân khi tiếp cận các thông tin được cho là PBXH đăng tải trên không gian
mạng cần trang bị cho mình “bộ lọc” và có chủ kiến khi tiếp cận các vấn đề phản
biện. Đặc biệt, với người được các thế lực xấu tung hô, ca ngợi là “nhà dân
chủ”, “nhà bất đồng chính kiến”… thì phải cẩn trọng thanh lọc. Không nên vội
vàng đọc mà tin ngay vào các ý kiến dạng phản biện của ai đó khi mình chưa xác
định được đầy đủ về tính chính xác của thông tin, động cơ của việc nêu ý kiến
đó. Do vậy, để nhận diện âm mưu, thủ đoạn lợi dụng PBXH để gây nhiễu thông tin,
chống phá đất nước của các thế lực thù địch, phản động, trước mỗi thông tin
được cho là PBXH, cần chú ý nguồn gốc thông tin đó ở đâu? Thực tế có những
thông tin sai lệch không rõ nguồn, chỉ được viện dẫn rất vu vơ hoặc xuất phát
từ “nghe nói”, đồn thổi! Đặc biệt, cần cảnh giác với thông tin được đưa ra từ
những người vốn có thành kiến, có âm mưu, hành động chống phá Đảng, Nhà nước.
PBXH
cần phải thực hiện một cách công khai, nghiêm túc đối với các dự án luật, văn
bản quy phạm pháp luật, các chương trình, kế hoạch, dự án phát triển kinh tế -
xã hội, văn hóa, an ninh, quốc phòng.
Đảng
và Nhà nước ta luôn khuyến khích các diễn đàn PBXH với ý thức trách nhiệm và
tinh thần xây dựng, các ý kiến đóng góp có tính khoa học, thực tiễn, chỉ ra
những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, giải pháp để ngày càng đóng góp nhiều
hơn, tốt hơn cho sự phát triển chung của đất nước. Ngược lại, mang danh PBXH để
hành động chống phá, đi ngược lại lợi ích của đất nước, của nhân dân là không
thể chấp nhận. Những người lợi dụng danh nghĩa PBXH để xâm phạm lợi ích của
Đảng, Nhà nước, xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức thì tuỳ
tính chất, mức độ sẽ bị xử lý trước pháp luật.
CAND
Đăng nhận xét