FULRO là tên viết tắt của cụm chữ: Front Uni de Lutte des Races Opprimées (Mặt trận Thống nhất Đấu tranh của các Sắc tộc bị Áp bức), được thành lập năm 1964. Tiền thân của tổ chức này là phong trào BAJARAKA, xuất hiện năm 1958, mục tiêu của phong trào này là thành lập một liên minh các dân tộc Tây Nguyên, chống lại sự áp bức, phân biệt đối xử với các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên (Jarai, M’Nông, Bana, Ê đê…). Những người đứng đầu phong trào này muốn tách khối các dân tộc thiểu số Tây Nguyên ra khỏi chế độ VNCH, thành một khu vực độc lập quay trở lại trực thuộc khối Liên hiệp Pháp. Và đương nhiên, đã bị Mỹ và chính quyền VNCH đàn áp. Tuy nhiên, đến năm 1964, sau cuộc đảo chính 1963, Mỹ và chính quyền VNCH đã “trưng dụng” và sử dụng tổ chức này như là một công cụ để “ổn định” khu vực Tây Nguyên.
Dưới bàn tay của Mỹ,
ngày 20 tháng 9 năm 1964, tại Campuchia với sự chủ tọa của quốc vương Sihanouk,
Mặt trận Thống nhất Đấu tranh của các Sắc tộc bị Áp bức được thành lập (tiếng
Pháp: Front Uni de Lutte des Races Opprimées, gọi tắt là FULRO). Và được chia
thành các nhóm:
- Mặt trận Giải phóng
Cao nguyên (Front de Libération des Hauts Plateaux, FLHP) tức FULRO Thượng - do
Y Bhăm Êñuôl chỉ huy, hoạt động chủ yếu tại Mondulkiri.
- Mặt trận Giải phóng
Champa (Front de Libération du Champa, FLC) tức FULRO Chăm - do Les Kosem (một
tướng nhảy dù người Khmer gốc Chăm) lãnh đạo, hoạt động chủ yếu tại Ninh Thuận.
- Mặt trận Giải phóng
Campuchia
Krom (Front de
Libération du Kampuchea Krom, FLKK) tức FULRO Khmer Hạ - do Chau Dera làm đại
diện, hoạt động chủ yếu tại đồng bằng sông Cửu Long.
- Mặt trận Giải phóng
Campuchia Bắc (Front de Libération du Kampuchea Nord, FLKN) tức FULRO Khmer
Thượng, hoạt động chủ yếu tại Hạ Lào.
Những ngày tháng sau
năm 1975, được sự tài trợ và bảo trợ của chính phủ Mỹ, tổ chức FULRO có mặt rộng
khắp địa bàn Tây Nguyên: chúng rình rập, bắt cóc người Kinh cướp của và chặt
đầu thủ tiêu, chúng vô cùng liều lĩnh và man rợ. Mình nhớ năm 1982, một
chuyến xe đò (xe khách) chở 28 người đi từ Buôn Ma Thuột xuống Đaknong, qua một
cái dốc cao có địa danh là Cầu 320, đã bị chúng ra chặn, xả súng và toàn bộ
người dân đi trên chuyến xe đó không ai sống sót.
Quân đội, Công An và
các lực lượng vũ trang VN vô cùng vất vả để truy quét và tiêu diệt tổ chức này.
Mãi đến tận năm 1992, sau bao nhiêu nhân mạng vô tội bị giết chết, bao
nhiêu liệt sĩ hy sinh trong các đợt truy quét và tiêu diệt, tổ chức này mới
chính thức bị quét sạch trên lãnh thổ Việt Nam. Tại Campuchia, có 407 tên ra
đầu hàng lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, và được mang sang Mỹ tị
nạn chính trị (sống tập trung tại bang Colorado - Hoa Kỳ).
Năm 2000, tại tiểu
bang Colorado, một nhà nước tự xưng được dựng lên với tên gọi: Cộng hòa Đề ga
hay còn có tên gọi khác là: nhà nước Đề ga tự trị - có tổng thống tự phong là
Ksor Kơk. Với sự bảo trợ của Mỹ từ tài chính và vũ khí, tháng 4 năm 2004, bọn
chúng đã quay về tạo nên cuộc “bạo loạn. Tây Nguyên”, hiển nhiên cuộc bạo loạn
này đã nhanh chóng bị dập tắt bằng cuộc đấu tranh chính trị khôn ngoan và diễn
ra trong hòa bình của các lực lượng vũ trang Việt Nam.
Nhưng… mầm mống của tổ
chức này còn đó khi vẫn còn nhận được sự tài trợ và nuôi dưỡng của “ai” thì
không cần phải nói rõ ra. Chúng chỉ đợi “lệnh” từ ông chủ bên kia bán cầu để
nổi dậy gây mất an ninh chính trị cho VN bất cứ lúc nào./.
Đăng nhận xét