Hiện nay, khi số ca nhiễm cộng đồng tăng cao, nhiều người thắc mắc tại sao ở nhà thực hiện giãn cách một thời gian dài mà vẫn bị nhiễm Covid-19? Vậy nguồn lây là từ đâu?
Nhiều
người không để ý đến những thói quen sinh hoạt hằng ngày mà không đảm bảo cũng
có thể là nguyên nhân dẫn đến lây nhiễm Covid-19; hoặc ở nhà thực hiện giãn
cách nhưng cũng không tránh khỏi được những cơ hội dễ bị lây nhiễm như ra ngoài
mua thực phẩm, thuốc men hoặc là lây nhiễm từ các hàng hoá đặt mua từ nơi khác
về…
TS-BS
Phạm Lê Duy, bác sĩ tại phòng khám dị ứng và miễn dịch lâm sàng, giảng viên bộ
môn sinh lý - sinh lý bệnh - miễn dịch của Trường ĐH Y Dược TP.HCM, đã có những
phân tích cặn kẽ về tất cả những “cơ hội” nếu chúng ta không để ý và chủ quan
sẽ dẫn đến sự việc là cho dù ở nhà thực hiện giãn cách nhưng cũng có thể bị
nhiễm Covid-19.
1. Dễ
dàng tiếp xúc với vi rút trên bề mặt các vật dụng
Theo
tiến sĩ, bác sĩ Phạm Lê Duy thì mặc dù hiện nay đang giãn cách xã hội, mọi
người hầu hết đều ở nhà, nhưng thỉnh thoảng vẫn có những cơ hội dễ bị lây nhiễm
như khi ra ngoài đi mua thực phẩm, mua thuốc men, khi đi tiêm vắc xin hoặc khi
tập trung lấy mẫu, và còn có nguy cơ là lây nhiễm từ người chung nhà khi họ trở
thành “vật trung gian” mang mầm bệnh từ bên ngoài về, hoặc lây nhiễm từ những
vật phẩm được chuyển phát từ nơi khác đến…
“Như
chúng ta biết, ngoài việc lây lan trực tiếp qua các giọt khí dung lơ lửng trong
không khí, vi rút còn có thể hiện diện trên bề mặt vật dụng và bằng cách nào đó
có thể tiếp xúc với những vùng niêm mạc như mắt, mũi miệng, thông thường là qua
đôi bàn tay của chúng ta. Nhiều nghiên cứu cho thấy, bầu không khí ở nơi người
bị nhiễm vừa đi qua có thể chứa vi rút và có thể lây nhiễm cho người đi vào
vùng đó, đặc biệt là trong không gian kín như trong nhà, trong thang máy, trong
siêu thị...”, bác sĩ Phạm Lê Duy phân tích.
Chính
vì thế, bác sĩ Duy khuyên ngoài việc thực hiện tốt 5K thì còn phải chú ý thực
hiện những việc sau:
Đầu
tiên là hạn chế dùng thang máy đông người, và nếu có thể, hãy sử dụng thang bộ.
Nếu như buộc phải sử dụng thang máy, thì phải đeo khẩu trang, hạn chế nói
chuyện, cười giỡn trong thang máy. Có thể sử dụng vật dụng như chìa khóa để bấm
nút thang máy thay vì dùng tay. Hiện nay, nhiều người dùng cồn hoặc chất sát
khuẩn xịt vào không khí bên trong thang máy để diệt vi rút, điều này không nên
vì vừa không hiệu quả, lại có thể gây ngộ độc nếu hít phải hoặc tổn thương da
nếu tiếp xúc lên da.
Thứ
2, điện thoại là một “vật trung gian” rất quan trọng vì nó vừa tiếp xúc với bàn
tay của chúng ta, vừa tiếp xúc gần với vùng mắt, mũi, miệng.
“Do
đó, nếu phải đi đâu khi ra ngoài, nên bỏ điện thoại vào túi đựng, khi về đến
nhà thì lau túi đựng bằng dung dịch sát khuẩn rồi mới lấy ra sử dụng. Nếu không
có túi đựng, có thể bọc điện thoại bằng màng bọc thực phẩm, và khi đi ra ngoài
trở về thì sát khuẩn và vứt bỏ lớp màng bọc. Trong lúc đi ra ngoài, nếu nhận
cuộc điện thoại thì nên mở loa ngoài để nghe hoặc sử dụng tai nghe, hạn chế áp
điện thoại lên mặt nếu chưa chắc chắn là nó sạch”, bác sĩ Duy khuyên.
2. Thực
phẩm, hàng hoá mua về thì xử lý thế nào?
Theo
tiến sĩ, bác sĩ Phạm Lê Duy điều thứ 3 mà mọi người nên chú ý là hiện tại mặc
dù chưa có bằng chứng về việc vi rút có thể lây truyền qua các bưu phẩm, hay
vật phẩm giao nhận qua chuyển phát, nhưng nghiên cứu cho thấy vi rút SARS-CoV-2
có thể tồn tại khoảng 1 ngày trên bề mặt giấy cạc-tông, và khoảng 3 ngày trên
bề mặt nhựa. Cho dù lượng vi rút đó chưa biết có đủ để gây nhiễm cho người tiếp
xúc hay không, nhưng cũng chưa có bằng chứng chứng minh cho điều ngược lại.
Do
đó, để giảm tối đa nguy cơ bị lây nhiễm qua các vật trung gian, bác sĩ Duy
khuyên khi nhận vật phẩm từ nơi khác gửi đến, nên lau bề mặt vật phẩm bằng dung
dịch sát khuẩn trước khi mang vào nhà, và rửa tay sạch sau khi mở vật phẩm. Đối
với thực phẩm, có thể rửa sạch dưới vòi nước chảy, hoặc ngâm vào dung dịch muối
loãng và rửa sạch trước khi chế biến. Hạn chế mua thực phẩm chế biến sẵn trong
giai đoạn này.
Còn
trong trường hợp nếu trở về từ nơi có nguy cơ cao (những nơi tụ tập đông người,
trở về từ khu cách ly, bệnh viện), thì bác sĩ Duy có lời khuyên: “Nên để giày
dép bên ngoài, không mang vào nhà, hoặc phải xịt với dung dịch khử khuẩn rồi
mới mang vào nhà, rửa tay với dung dịch sát khuẩn hoặc với nước và xà phòng,
cởi quần áo bên ngoài và cho vào máy giặt hoặc ngâm với xà phòng ngay, rửa tay
lại lần nữa rồi cuối cùng mới tháo khẩu trang và bỏ vào thùng rác, đậy nắp lại,
sau đó rửa tay và tắm rửa thật sạch sẽ. Vì vùng mũi-họng là nơi bệnh xâm nhập,
nên khẩu trang phải là vật được gỡ bỏ cuối cùng trong suốt quy trình này, để
đảm bảo nếu có vi rút bám lên các bề mặt như bàn tay, quần áo sẽ không có cơ
hội tiếp xúc với vùng mũi-họng”.
TS,
BS Phạm Lê Duy cũng hướng dẫn là cần phải lau chùi các bề mặt trong nhà như nắm
cửa, bàn, ghế, bằng dung dịch sát khuẩn mỗi ngày 1-2 lần, hoặc khi có nguy cơ
bị tiếp xúc với nguồn lây nhiễm./.
Đăng nhận xét