Trong tuyên bố đưa ra
rạng sáng 14/7/2020, Mỹ khẳng định các tuyên bố của Trung Quốc đối với tài
nguyên ngoài khơi trên hầu hết Biển Đông là "hoàn toàn bất hợp pháp".
"Mỹ bảo vệ một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng
mở. Hôm nay chúng tôi đang tăng cường chính sách của Mỹ trong một phần quan
trọng và gây tranh cãi của khu vực ấy – Biển Đông. Chúng tôi đang
làm rõ một điều: các tuyên bố của Bắc Kinh đối với tài nguyên ngoài khơi trên
hầu hết Biển Đông là hoàn toàn bất hợp pháp, cũng như là chiến dịch bắt nạt của
Trung Quốc nhằm kiểm soát chúng", tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo
được phát trên website Bộ Ngoại giao Mỹ rạng sáng 14/7 mở đầu.
Theo nội dung đó, ông Pompeo khẳng định ở Biển Đông, Mỹ tìm cách bảo vệ
hòa bình và ổn định, tôn trọng tự do trên biển phù hợp với luật pháp quốc tế,
duy trì dòng trải thương mại và phản đối bất kỳ nỗ lực nào về việc sử dụng cách
thức cưỡng ép hay vũ lực nhằm giải quyết tranh chấp.
"Chúng tôi chia sẻ những lợi ích sâu sắc và trường tồn này với các
đồng minh và đối tác, những người lâu nay đã ủng hộ một trật tự dựa trên luật
pháp quốc tế", tuyên bố viết.
Ông Pompeo cũng khẳng định Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đơn
phương áp đặt ý chí của mình trong khu vực.
Ông viết: "Bắc Kinh đã không đưa ra cơ sở pháp lý
nhất quán nào cho yêu sách "đường chín đoạn" ở Biển Đông kể từ khi
chính thức tuyên bố đó vào năm 2009. Trong một quyết định có sự thống nhất ngày
12/7/2016, một tòa trọng tài thành lập theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật
biển (UNCLOS) 1982 - mà Trung Quốc là một quốc gia thành viên - đã bác bỏ yêu
sách hàng hải của Trung Quốc, cho đây là yêu sách không có cơ sở luật pháp quốc
tế".
Ngay trước khi tuyên bố của Mỹ được đưa ra, hãng tin AP dẫn lời quan
chức cho hay Washington sẵn sàng bác gần hết các tuyên bố chủ quyền của Trung
Quốc ở Biển Đông. Đây được xem là một động thái thái leo thang của Mỹ chống lại
Trung Quốc.
"Chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ đi thẳng vào một trong
những vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ - Trung, trong đó bác bỏ hầu như
mọi tuyên bố chủ quyền đáng kể nhất của Trung Quốc ở Biển Đông", AP viết.
Thời điểm Mỹ ra tuyên bố trên trùng với kỉ niệm 4 năm ngày phán quyết
The Hague (Hà Lan) tuyên bố bác bỏ yêu sách "đường chín đoạn" của
Trung Quốc ở Biển Đông trong vụ kiện của Philippines như đã nêu.
Đáng chú ý trong tối 13/7, Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines khẳng
định phán quyết nêu trên là "bất hợp pháp". Tuyên bố này phản ánh
thái độ ngó lơ phán quyết của Trung Quốc lâu nay.
Trước đây, chính sách của Mỹ kiên định ở việc kêu gọi các tranh chấp
hàng hải giữa Trung Quốc và láng giềng nên giải quyết một cách hòa bình thông
qua luật pháp quốc tế, cụ thể là tòa trọng tài do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn.
Nhưng trong thông điệp 14/7 như đã nêu, Ngoại trưởng Pompeo thẳng thừng
bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, đồng thời cáo buộc Bắc Kinh đe
dọa, làm suy yếu quyền chủ quyền của các nước Đông Nam Á có bờ biển ở Biển
Đông, bắt nạt các nước này, ngăn không cho khai thác tài nguyên ngoài khơi.
Theo ông Pompeo, Trung Quốc đã áp đặt sự thống trị đơn phương ở Biển
Đông và dùng sức mạnh để thay thế luật pháp quốc tế.
Ông viết: "Cách tiếp cận của Bắc Kinh đã rõ ràng suốt nhiều năm
qua. Năm 2010, ngoại trưởng Trung Quốc khi ấy Dương Khiết Trì đã nói với các
đồng cấp ASEAN rằng “Trung Quốc là nước lớn và các nước khác là nước nhỏ và đó
là thực tế. Thế giới của kẻ săn mồi trong quan điểm của Trung Quốc không có chỗ
trong thế kỷ XXI"./.
Đăng nhận xét