Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung và sau
đó là đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy sự dịch chuyển đầu tư, dịch chuyển chuỗi
cung ứng từ Trung Quốc sang các nước Châu Á, trong đó có Việt Nam. Theo
nhận định của một số chuyên gia bất động sản, trước xu hướng
dịch chuyển trên, các doanh nghiệp Trung Quốc đã nhanh nhạy, sang Việt Nam
và M&A (sáp nhập-mua lại) sẵn các khu công
nghiệp để đón dòng đầu tư.
Làn sóng
dịch chuyển nhà máy từ Trung Quốc sang Việt Nam của các nhà đầu tư nước ngoài
mở ra cơ hội lớn cho bất động sản công nghiệp (bao gồm đất công nghiệp, nhà
xưởng xây sẵn, nhà kho và logistics) Việt Nam. Đây là lúc Việt Nam cần
chuẩn bị tốt đất công nghiệp sạch cùng cơ sở hạ tầng đồng bộ, hệ
thống kho bãi phục vụ hoạt động lưu trữ, giao - nhận hàng hoá trong chuỗi cung
ứng...
Trong trường hợp doanh nghiệp Việt
không nhanh chóng, sẵn sàng thì doanh nghiệp Trung Quốc với sự nhanh nhạy, linh
hoạt "nhảy" vào trước thế chỗ doanh nghiệp Việt, đón
dòng đầu tư nước ngoài chuyển dịch sang Việt Nam.
Khi các
doanh nghiệp Trung Quốc thâu tóm các khu công nghiệp, trở thành người
thực hiện phân phối ở đó, mời gọi các nhà đầu tư nước ngoài thì đáng
ra lợi ích về công ăn việc làm, tiền thuê đất và nhiều lợi ích
khác Việt Nam được hưởng, doanh nghiệp Trung Quốc đã chặn lấy
mất.
"Nhà đầu
tư nước ngoài phải liên doanh liên kết với nhà đầu tư Trung Quốc
để có được đất công nghiệp mở nhà xưởng, từ đó phía
Trung Quốc hoàn toàn có thể lợi dụng để đội lốt, giả mạo xuất xứ hàng
hóa.
Đáng ra,
tiền thuê đất có thể đắt lên nhờ làn sóng dịch chuyển và phía Việt
Nam phải được hưởng thì giờ doanh nghiệp Trung Quốc hưởng. Lợi ích họ chiếm
lấy nhưng chi phí bỏ ra chưa chắc Nhà nước Việt Nam đã thu hồi được, chưa kể
còn mất đi nhiều lợi ích khác", PGS.TS Đinh Trọng Thịnh nói.
Dù rằng khi doanh nghiệp Trung
Quốc thâu tóm bất động sản công nghiệp Việt Nam họ phải chi ra một khoản nhưng
theo vị chuyên gia, khoản chi đó không phải là mục tiêu cuối cùng của Việt Nam.
Mục tiêu
của Việt Nam là mời gọi, thực hiện liên doanh liên kết với các nhà đầu tư nước
ngoài để Việt Nam có thể tận dụng được các ưu thế về tính lan
tỏa của đầu tư FDI, phát triển các ngành công nghiệp của Việt Nam, trong
đó có công nghiệp hỗ trợ, từ đó thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam lớn lên.
"Lâu
nay chúng ta vẫn nói rằng tính lan tỏa của đầu tư FDI kém, giờ đáng ra là lúc
Việt Nam phải chấn chỉnh thì doanh nghiệp Trung Quốc lại là người đón trước.
Chúng ta mong muốn nhà đầu tư nước ngoài chuyển dây chuyền sản xuất,
nhà máy sang Việt Nam thì khi họ cần ốc vít, linh phụ kiện... doanh nghiệp
Việt sẽ là người cung cấp, qua đó Việt Nam có thể phát triển được
công nghiệp hỗ trợ.
Nhưng khi
doanh nghiệp Trung Quốc đón trước được sự chuyển dịch
này, họ liên doanh liên kết được với doanh nghiệp nước ngoài,
doanh nghiệp nước ngoài cần linh phụ kiện gì họ sẽ chuyển từ Trung Quốc
sang hoặc lấy của các doanh nghiệp Trung Quốc đang hoạt động tại
Việt Nam.
Như
vậy, phần váng mỡ béo nhất thì doanh nghiệp Trung Quốc đã hớt mất, họ
lợi đơn lợi kép, còn chúng ta mất rất nhiều. Quan trọng nhất là chúng ta
mất cân bằng giữa cái mình muốn và tính lan tỏa của FDI đối với công
nghiệp Việt Nam", PGS.TS Đinh Trọng Thịnh phân tích…
Đăng nhận xét