Không chỉ là một Anh hùng giải phóng dân tộc, lãnh tụ thiên tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là người sáng lập nền báo chí cách mạng Việt Nam và cũng là nhà báo lỗi lạc của nền báo chí ấy. 96 năm qua, đến nay những lời dạy của Người về báo chí vẫn là tài sản quý đối nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Ngày
21/6/1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập Báo
Thanh Niên, cơ quan của tổ chức Thanh niên Cách mạng Việt Nam. Đây là tờ báo
cách mạng Việt Nam đầu tiên do Bác Hồ sáng lập, chỉ đạo và là người biên tập
chính. Báo Thanh Niên giữ vai trò lịch sử đặc biệt quan trọng, mở đầu cho việc
tuyên truyền chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa cách mạng theo quan điểm Mác -
Lênin, viết bằng quốc ngữ Việt Nam, được phổ biến rộng khắp cả nước, trong người
dân Việt Nam, nhất là trong tầng lớp thanh niên, công nhân, nông dân…
Không
chỉ là một Anh hùng giải phóng dân tộc, lãnh tụ thiên tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh
còn là người sáng lập nền báo chí cách mạng Việt Nam và cũng là nhà báo lỗi lạc
của nền báo chí ấy. 96 năm qua, đến nay những lời dạy của Người về báo chí vẫn
là tài sản quý đối nền báo chí cách mạng Việt Nam.
Là
người am hiểu tinh hoa văn hóa đông tây, kim cổ và sớm tiếp thu chủ nghĩa
Mác-Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thấy rõ sức mạnh to lớn, diệu kỳ của báo chí
trong sự nghiệp cách mạng, trong đời sống xã hội và trong việc nâng cao dân
đức, dân trí. Đặc biệt, từ thực tiễn hoạt động sinh động của cách mạng Việt
Nam, Bác coi báo chí là một thứ vũ khí cách mạng sắc bén và đã sử dụng báo chí
một cách tài tình để tuyên truyền cách mạng, để vận động nhân dân tham gia sự
nghiệp cách mạng.
Chủ
tịch Hồ Chí Minh còn sáng lập ra 9 tờ báo: Người cùng khổ (Le Paria năm 1922),
Quốc tế Nông dân (1924), Thanh Niên (1925), Công Nông (1925), Lính Kách mệnh
(1925), Thân Ái (1928), Việt Nam Độc lập (1941), Cứu quốc (1942) và Tạp chí Đỏ
(1930).
Bác
chỉ thị thành lập Đài phát thanh Quốc gia (nay là Đài Tiếng nói Việt Nam) ngày
7/9/1945; thành lập Hãng tin Quốc gia (nay là Thông tấn xã Việt Nam) ngày
15/9/1945; báo Sự Thật (nay là báo Nhân Dân), ngày 11/3/1951.
Trong
suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, Bác sử dụng trên 170 bút danh để
viết trên 2.000 bài báo bằng nhiều thứ tiếng khác nhau, nhiều thể loại khác
nhau (chính luận, tiểu phẩm, truyện, ký và thơ...) đề cập đến toàn bộ các vấn
đề rộng lớn của cách mạng, của đời sống xã hội. Ngòi bút của Bác bao quát rộng
lớn những vấn đề có ý nghĩa quan trọng đang đặt ra, phân tích một cách sắc sảo,
cụ thể, đánh giá rõ ràng, xác đáng, đưa ra các giải pháp thiết thực, khả thi
yết. Đặc biệt trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ,
những bài viết của Bác như một lời kêu gọi, có tác dụng vô cùng to lớn, trở
thành sức mạnh tinh thần mạnh mẽ, cổ vũ toàn dân tham gia kháng chiến giành độc
lập dân tộc, thống nhất đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh thực sự là một nhà báo
cách mạng vĩ đại. Những tác phẩm báo chí của Người dù ở thể loại nào, viết về
vấn đề gì đều có một sắc thái rất riêng, hết sức độc đáo, sáng tạo.
Người
thầy của báo chí Cách mạng Việt Nam
Không
chỉ là người sáng lập báo chí cách mạng Việt Nam, là tác giả của một khối lượng
không nhỏ các bài báo, đóng góp to lớn vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân
tộc, Bác còn có những lời chỉ dạy sâu sắc về người làm báo.
Các
bài viết của Người bao giờ cũng có giá trị lý luận và thực tiễn cao; vừa nhuần
nhụy, đậm đà tính dân tộc, vừa giàu tính hiện đại; vừa mang tính chiến đấu, vừa
có sức cảm hóa, thuyết phục mạnh mẽ đối với người đọc… Đó chính là phong cách
báo chí Hồ Chí Minh.
Người
luôn nhấn mạnh vai trò quan trọng của người làm báo: “Nói đến báo chí trước hết
phải nói đến những người làm báo”, “Cán bộ báo chí cũng là chiến sỹ cách mạng.
Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”, “Tờ báo chỉ là giấy trắng mực
đen mà thôi. Nhưng với giấy trắng mực đen ấy, người ta có thể viết những bức
tối hậu thư”.
Vì
vậy, đối với người làm báo, đạo đức và năng lực là yêu cầu không thể thiếu để
báo chí xứng đáng với vai trò vị trí quan trọng trong công cuộc cách mạng chung
của đất nước. Yêu cầu đầu tiên đối với người làm báo là phải vững vàng về phẩm
chất chính trị. Bác căn dặn, “tất cả những người làm báo (người viết, người in,
người sửa bài, người phát hành…) phải có lập trường chính trị vững chắc. Chính
trị phải làm chủ. Đường lối chính trị đúng thì những việc khác mới đúng được.
Cho nên các báo chí của ta đều phải có đường lối chính trị đúng”.
Bác
đã cụ thể hóa phẩm chất chính trị của một nhà báo phải được thể hiện từ việc
xác định đối tượng phục vụ và nhiệm vụ của báo chí là: “Báo chí ta không phải
để cho một số ít người xem, mà để phục vụ nhân dân, để tuyên truyền giải thích
đường lối, chính sách của Đảng và Chính phủ, cho nên báo chí phải có tính chất
quần chúng và tinh thần chiến đấu”. “Để làm tròn nhiệm vụ vẻ vang của mình, cán
bộ báo chí cần phải tu dưỡng đạo đức cách mạng. Đạo đức đó là cần kiệm, liêm
chính, chí công vô tư”. Bác cũng yêu cầu cán bộ báo chí phải biết tự phê bình
và phê bình. Bác coi đó “là vũ khí cần thiết và sắc bén nó giúp cho chúng ta
sửa chữa sai lầm và phát triển ưu điểm”. Đối với nhà báo cách mạng “viết cũng
như mọi việc khác, phải có chí, chớ giấu dốt, nhờ tự phê bình và phê bình mới
tiến bộ.
Đất
nước đang bước vào thời kỳ phát triển với thế và lực mới, cơ hội đi cùng khó
khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ của báo chí rất nặng nề. Mỗi người
làm báo cần luôn giữ cho mình “Tâm sáng, lòng trong, ngòi bút sắc”, không ngừng
tự học và rèn luyện nhằm nâng cao chất lượng công tác báo chí trên lĩnh vực
thông tin, tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật
của Nhà nước, đóng góp hiệu quả vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt
Nam xã hội chủ nghĩa./.
St
Đăng nhận xét