Bạo hành trẻ em đang có dấu hiệu gia tăng trong xã hội, với nhiều hình thức đa dạng, phức tạp, đã và đang để lại những hậu quả nghiêm trọng, nặng nề đối với sự phát triển toàn diện của trẻ em, cũng như tác động tiêu cực đến đời sống xã hội. Ðể góp phần ngăn chặn, giải quyết tình trạng này rất cần sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị và sự chung sức, đồng lòng của cộng đồng với những giải pháp toàn diện, thiết thực.
Trẻ em thuộc nhóm
người dễ bị tổn thương, có những nhu cầu đặc biệt cần được đáp ứng và là đối
tượng được xã hội quan tâm, ưu tiên bảo vệ. Việc bảo đảm quyền trẻ em đóng vai
trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của mỗi quốc gia, trong đó có
Việt Nam bởi đây là lực lượng làm chủ xã hội trong tương lai, góp công sức, trí
tuệ trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước. Tuy nhiên, thời gian gần
đây tình trạng bạo hành trẻ em đang nguy cơ có chiều hướng gia tăng ở nhiều địa
phương, với hình thức đa dạng, khó lường, phương thức và thủ đoạn tinh vi, phạm
vi mở rộng với tính chất, mức độ ngày càng nghiêm trọng, thậm chí đã có những
vụ việc dẫn tới tử vong, gây bất bình, phẫn nộ trong cộng đồng.
Nhận thức rõ những
nguy cơ trên, hiện nay nhiều quốc gia coi "bạo hành trẻ em" là trọng
tội, thậm chí người biết về tình trạng bạo hành trẻ em mà không trình báo tới
cơ quan chức năng cũng sẽ bị phạt. Trong số đó, Thụy Ðiển được coi là quốc gia
đi đầu thiết lập hệ thống pháp luật bảo vệ trẻ em. Từ năm 1966, quốc gia này đã
ban hành đạo luật cấm bạo hành trẻ em trong gia đình (sớm nhất thế giới).
Tại Việt Nam, Luật Trẻ
em 2016 xác định: "Trẻ em có quyền được bảo vệ tính mạng, được bảo đảm tốt
nhất các điều kiện sống và phát triển" và "Bảo vệ trẻ em là việc thực
hiện các biện pháp phù hợp để bảo đảm trẻ em được sống an toàn, lành mạnh;
phòng ngừa, ngăn chặn và xử lý các hành vi xâm hại trẻ em; trợ giúp trẻ em có
hoàn cảnh đặc biệt". Ðến nay cơ sở pháp lý về quyền trẻ em trong hệ thống
pháp luật nước ta đã được bảo đảm một cách khá toàn diện. Tuy nhiên việc thực
hiện các quy định đó trong đời sống chưa đạt kết quả như mong muốn. Thời gian
tới để góp phần ngăn chặn, giảm nạn bạo hành trẻ em, cần sự vào cuộc quyết liệt
hơn nữa của cả hệ thống chính trị và sự đồng lòng của toàn dân với những nhóm
giải pháp toàn diện, thiết thực.
Theo đó, nhóm giải
pháp thứ nhất là hoàn thiện các quy định của pháp luật trong việc bảo vệ quyền
trẻ em. Cần triển khai và quy định chi tiết các biện pháp bảo vệ trẻ em ở các
cấp độ hỗ trợ, phòng ngừa và can thiệp nhằm tạo ra một lộ trình chung, tổng
quát để các cấp chính quyền địa phương có thể triển khai thực hiện hiệu quả
thay thế cho một số chính sách không phù hợp.
Nhóm giải pháp thứ hai
là về cơ chế quản lý, tiếp nhận, phối hợp, giải quyết, xử lý. Cần ban hành
những hướng dẫn cụ thể về cơ chế phối hợp giữa cơ quan, tổ chức, đơn vị, đoàn
thể xã hội khi phát hiện các trường hợp trẻ em nghi ngờ bị bạo hành để các cấp,
ngành, địa phương tiếp nhận, triển khai các biện pháp đồng bộ, nhanh chóng và
kịp thời.
Tăng cường cơ chế giám
sát việc thực thi pháp luật và bố trí nhân lực, ngân sách thực hiện pháp luật
bảo vệ quyền trẻ em ở các cấp chính quyền, các tổ chức và cá nhân liên quan.
Quy định cụ thể trách nhiệm pháp lý đối với các cơ quan quản lý và người đứng
đầu cơ quan quản lý trong việc cấp phép, quản lý các cơ sở giáo dục tư thục.
Ðối với các trẻ đang có nguy cơ hoặc đã bị bạo hành, các biện pháp trợ giúp cần
được thực hiện một cách đa dạng, linh hoạt, quan tâm chăm sóc y tế, trị liệu
tâm lý, giám sát, bảo đảm sự an toàn của trẻ em, bố trí người chăm sóc, tạo mọi
điều kiện thuận lợi để trẻ em hòa nhập cộng đồng.
Nhóm giải pháp thứ ba
là về tuyên truyền, giáo dục: Xác định công tác phòng ngừa là giải pháp cơ bản
nhất, theo đó việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, vận động toàn thể xã hội
thực thi quyền trẻ em cần duy trì thường xuyên liên tục với nhiều hình thức
phong phú, đa dạng, phù hợp với từng đối tượng tiếp nhận để phát huy hiệu quả
trên thực tế. Ðể làm tốt công tác này cần có sự chung tay, phối hợp giữa các
cấp, các ngành, các tổ chức, đoàn thể liên quan, đặc biệt là trong nhà trường
và gia đình, cần tạo một môi trường sinh sống và học tập lành mạnh, chú trọng
giáo dục giới tính, kỹ năng phòng ngừa bạo hành. Thường xuyên bồi dưỡng, nâng
cao năng lực cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, người lao động trong công
tác phòng, chống bạo hành trẻ em ở cơ sở giáo dục. Phát huy vai trò của các
phương tiện thông tin đại chúng trong việc tuyên truyền, phát hiện, lên án các
vụ việc xâm hại quyền trẻ em.
Trước tình trạng đạo
đức xã hội xuống cấp nghiêm trọng, cần phải đẩy mạnh hơn nữa việc học tập và
làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh - trong đó nhấn mạnh yếu tố
tự thân trong rèn luyện nhân cách, gắn với những hoạt động thực tiễn, thực hiện
tốt vai trò, bổn phận của mỗi cá nhân với gia đình, tập thể và xã hội.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ
Chí Minh từng căn dặn: Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá
mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc
mới tự cường tự lập. Ý thức được đầy đủ lời dặn của Người, mỗi cá nhân cũng như
cả cộng đồng cần không ngừng nâng cao ý thức trách nhiệm, bổn phận chăm lo, bảo
vệ trẻ em. Bất cứ một hành vi nào gây thương tổn và xâm hại tới quyền trẻ em
cần phải bị nghiêm trị.
ST
Đăng nhận xét